Τι θα συνέβαινε εάν, μεσούσης της πανδημίας, σας έκαναν επίσκεψη οι επικεφαλής του ελληνικού Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων; Για τον Έλληνα καλλιεργητή Χρήστο Ζαγάρη, η εστίαση, καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας του, στις βέλτιστες πρακτικές για την ασφάλεια των τροφίμων και τη βιωσιμότητα στην εφοδιαστική αλυσίδα έτυχε αναγνώρισης σε εθνικό επίπεδο.
Εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού, ο Έλληνας παραγωγός Χρήστος Ζαγάρης ενημερώθηκε ότι επρόκειτο να δεχθεί μια ιδιαίτερη επίσκεψη. Ήταν ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης και οι επικεφαλής του τομέα της γεωργίας της ελληνικής κυβέρνησης, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Μάκης Βορίδης και ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κωνσταντίνος Σκρέκας. Ο στόχος τους ήταν να παρακολουθήσουν τον τρόπο με τον οποίο εξαιρετικά παραγωγικοί αγρότες σαν τον κ. Ζαγάρη διαχειρίζονται την κατάσταση της εφοδιαστικής αλυσίδας εν μέσω Covid-19 και να συζητήσουν θέματα ασφάλειας συσκευασιών και τροφίμων.
Ο κ. Ζαγάρης ήταν καθ’ όλα έτοιμος να δείξει τις βέλτιστες πρακτικές του, οι οποίες έτυχαν πρωτόγνωρης αναγνώρισης. «Οι Υπουργοί θεώρησαν το αγρόκτημά μας υπόδειγμα ανάπτυξης του αγροτικού τομέα» εξηγεί ο κ. Ζαγάρης. Και δεν ήταν μόνον αυτό. Τηλεοπτικά συνεργεία και ανταποκριτές ελληνικών εφημερίδων συνέρρευσαν στο αγρόκτημα διότι «το υπουργείο μάς ανακήρυξε επίσης ‘Αγρότης της Χρονιάς’».
Πώς έφτασε ο κ. Ζαγάρης στο απόγειο της καριέρας του; Με μία λέξη, διορατικότητα. Ο κ. Ζαγάρης προσπαθούσε να διασφαλίζει την ποιότητα και την ασφάλεια της παραγωγής του πολύ πριν από την πανδημία. Αυτό σημαίνει διαρκής τήρηση πρωτοκόλλων και διαδικασιών, από τη σπορά και τη συγκομιδή έως και τη συσκευασία. «Ελέγχουμε καθημερινά όλες τις διαδικασίες με σύγχρονα μέσα και επιλύουμε τυχόν προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν» εξηγεί. «Και με τη συνεχή ανάπτυξη των καλλιεργειών μας, κάνουμε νέες συνεργασίες που μπορούν να εξελίξουν την ήδη υψηλής ποιότητας παραγωγή μας».
Η επίδραση της συσκευασίας στην ασφάλεια και στην προστασία των τροφίμων
Σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, τα φρέσκα προϊόντα μπορεί να υποστούν φθορές κατά τη μεταφορά από τα αγροκτήματα στα κέντρα διανομής και από εκεί στους εμπόρους λιανικής. Με στόχο την καλύτερη κατανόηση της επίδρασης της συσκευασίας στα ποσοστά φθοράς, το Ινστιτούτο Fraunhofer for Material Flow and Logistics και η Ομάδα Εργασίας για τη Διαχείριση της Ψυχρής Αλυσίδας του Πανεπιστημίου της Βόννης πραγματοποίησαν από κοινού μελέτη για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Με συντονιστή της μελέτης το γερμανικό Ίδρυμα για Επαναχρησιμοποιήσιμα Συστήματα (Stiftung Initiative Mehrweg), οι μελετητές διερεύνησαν την πιθανή σύνδεση ανάμεσα στη φθορά της συσκευασίας και στον τύπο συσκευασίας, καθώς και την πιθανή σύνδεση ανάμεσα στην απώλεια της φρεσκάδας των φρούτων και των λαχανικών και στον τύπο της συσκευασίας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, από τον παραγωγό έως το κατάστημα, περίπου το 4% των συσκευασιών μίας χρήσης είχε υποστεί φθορές. Όσον αφορά τις επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες, το ποσοστό αυτό ήταν μόνο 0,1%.
Όταν η συσκευασία καταστρέφεται, πιθανών τίθεται σε κίνδυνο η ποιότητα των αγαθών που μεταφέρονται. Η ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι, σε μια κεντρική αποθήκη, περίπου το 40% των φρούτων και των λαχανικών που έφθαναν μέσα σε φθαρμένες συσκευασίες μίας χρήσης είχε επίσης εν μέρει υποστεί φθορές, ενώ για τις επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες, το ποσοστό αυτό ήταν σχεδόν το μισό, περίπου στο 22%. Στα καταστήματα λιανικής, περίπου το 20% των προϊόντων που έφθαναν σε φθαρμένες συσκευασίες μίας χρήσης ήταν επίσης εν μέρει κατεστραμμένο, ενώ καμία φθορά δεν είχε παρατηρηθεί στα προϊόντα που μεταφέρονταν σε επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες.
Η μελέτη κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το είδος της συσκευασίας (μίας χρήσης ή επαναχρησιμοποιήσιμη) επηρεάζει σημαντικά το ποσοστό φθοράς της. Η επαναχρησιμοποιήσιμη συσκευασία υφίσταται σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά φθοράς σε σύγκριση με τη συσκευασία μίας χρήσης. Αυτό αποδεικνύει ότι η σωστή επιλογή συσκευασίας μπορεί να μειώσει σημαντικά τις φθορές των φρέσκων προϊόντων και, κατ’ επέκταση, να μειώσει τις απώλειες τροφίμων.
Όπως παρατήρησαν οι επισκέπτες του κυρίου Ζαγάρη από την ελληνική κυβέρνηση, η διορατικότητα ήταν το παν για τη διαχείριση της ασφάλειας των τροφίμων κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ο κ. Ζαγάρης συνεχίζει λέγοντας ότι «Τα πρωτόκολλα σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και την υγιεινή δεν έχουν αλλάξει ιδιαίτερα στην εταιρεία μας, δεδομένου ότι για εμάς η υγιεινή παίζει σημαντικό ρόλο στην όλη διαδικασία διαλογής και συσκευασίας των προϊόντων». «Προσθέσαμε σταθμούς απολύμανσης και όλο το προσωπικό υπόκειτο σε έλεγχο με ειδικά θερμόμετρα, πριν από τη βάρδια και κατά την είσοδο στις εγκαταστάσεις».
Όπως πάντα, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στους εργαζομένους του. «Το προσωπικό πρέπει να μας ενημερώνει σε περίπτωση ασθένειας και ιδίως όσον αφορά συμπτώματα βήχα και δύσπνοιας. Και φυσικά, τις επίσημες πληροφορίες για την υγεία και την υγιεινή τις είχαμε αναρτημένες σε όλους τους χώρους και σε διάφορες γλώσσες για τους εργαζομένους μας, έτσι ώστε όλοι να γνωρίζουν ξεκάθαρα τα μέτρα υγιεινής που πρέπει να λαμβάνονται».
Το ελληνικό υπουργείο έδωσε επίσης μεγάλη προσοχή στις διαδικασίες υγιεινής και απολύμανσης που ακολουθεί ο κύριος Ζαγάρης. Για τον λόγο αυτόν, αναφέρει ο κ. Ζαγάρης, οι κρατικοί αξιωματούχοι θεώρησαν άκρως ενδιαφέρον το γεγονός ότι χρησιμοποιεί Επαναχρησιμοποιήσιμα πλαστικά κιβώτια (RPC) της IFCO. «Συμμετέχω στις παγκόσμιες ορθές γεωργικές πρακτικές (GAP) και, ως εκ τούτου, χρησιμοποιώ τα κιβώτια RPC. Οι πιστοποιημένες διαδικασίες απολύμανσης και καθαρισμού των κιβωτίων RPC προκάλεσαν τον θαυμασμό του ελληνικού υπουργείου. Αυτό είναι βέβαια πάντα σημαντικό, πολύ περισσότερο όμως λόγω της πανδημίας. Οι Έλληνες Υπουργοί εκτίμησαν επίσης την ιχνηλασιμότητα των κιβωτίων RPC».
Η βιωσιμότητα των κιβωτίων RPC αποτελεί άλλο ένα χαρακτηριστικό που εκτίμησε το υπουργείο, εξηγεί ο κ. Ζαγάρης. «Τα κιβώτια RPC είναι ανθεκτικά και κατασκευασμένα από σκληρό πλαστικό, το οποίο δεν επιτρέπει σε εξωγενείς παράγοντες να διαβρώσουν ή να φθείρουν τη συσκευασία. Αυτό διασφαλίζει την ασφαλή μεταφορά της παραγωγής μας» αναφέρει στη συνέχεια. Παράλληλα, το υπουργείο θαύμασε την εύκολη παλετοποίηση των προϊόντων του κυρίου Ζαγάρη σε κιβώτια RPC και την εξοικονόμηση χώρου αποθήκευσης που προσφέρουν. Τα κιβώτια RPC της IFCO συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση της απώλειας και των απορριμμάτων τροφίμων κατά τον χειρισμό μετά τη συγκομιδή, καθώς παρέχουν ιδανικό αερισμό, προστασία διαρκείας και προετοιμασία για αποδοτικό αυτοματοποιημένο χειρισμό καθώς και παρατεταμένη διάρκεια ζωής στο ράφι. Η IFCO συνεργάζεται επίσης με καλλιεργητές και εμπόρους λιανικής για την αποτελεσματική διαχείριση των διακυμάνσεων στη ζήτηση, μέσω της ευέλικτης διεκπεραίωσης των παραγγελιών και παράδοσης των κιβωτίων RPC. Τυχόν κενά κιβώτια αντικαθίστανται εύκολα με γεμάτα μέσα στο κατάστημα. Χάρη σε αυτό το σύστημα «με μία κίνηση», τα κιβώτια RPC της IFCO μειώνουν επίσης την ανάγκη για χειροκίνητες εργασίες, κι επομένως τα ευαίσθητα τρόφιμα υφίστανται λιγότερες φθορές. Το αποτέλεσμα είναι λιγότερα απόβλητα τροφίμων και λιγότερα στερεά απόβλητα από τις συσκευασίες.
Για τον κ. Ζαγάρη, τα οφέλη της συνεργασίας με την IFCO είναι πολλαπλά. «Η IFCO υπήρξε ανέκαθεν αξιόπιστος συνεργάτης, συμβάλλοντας στην ασφαλή μεταφορά των προϊόντων μας και στη διασφάλιση της ποιότητας τους» αναφέρει ο κ. Ζαγάρης. «Με την υποστήριξη της IFCO, είχαμε και διαχειριστικά οφέλη ως ανταμοιβή: εύκολη παλετοποίηση, εξοικονόμηση χώρου στην αποθήκη μας και εύκολη συναρμολόγηση που συμβάλλει στην ελαχιστοποίηση του χρόνου κατά τη διαδικασία της συσκευασίας. Αυτήν την περίοδο της πανδημίας, η προσοχή και η στήριξη της IFCO ήταν ανεκτίμητες για τη συνέχιση των εργασιών μας».
Σε όλη την πορεία του Χρήστου Ζαγάρη ως αγρότη, η ημέρα που υποδέχθηκε τους εκπροσώπους του ελληνικού Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ήταν μια μεγάλη αναγνώριση των επίμονων προσπαθειών του και της συνεργασίας του με την IFCO σε θέματα εφοδιαστικής αλυσίδας. «Τα κιβώτια RPC αποτελούν, επομένως, μέρος της λύσης με στόχο τη διατήρηση της ποιότητας, της φρεσκάδας και της βιωσιμότητας» καταλήγει ο κ. Ζαγάρης. «Εν καιρώ πανδημίας, κι ευελπιστώντας να έρθει σύντομα η εποχή μετά την πανδημία, αυτά τα κιβώτια RPC συνιστούν αναπόσπαστο μέρος της ασφάλειας των τροφίμων».
Stay up to date
Want the latest fresh food packaging industry knowledge delivered straight to your inbox? Subscribe to our newsletter and get the latest news, trends, articles and more!
